De energietransitie op het platteland komt in een nieuwe fase. Boerderijen met zonnepanelen en windmolens wekken inmiddels meer stroom op dan ze zelf gebruiken, maar veel van die energie gaat verloren. Teruglevering aan het net is niet altijd mogelijk — of wordt simpelweg te duur. Het jonge bedrijf Green Farm Energy ziet daar een kans: energieopslag en slim energiemanagement speciaal ontworpen voor de landbouwsector.
“Boeren zijn al producenten van voedsel, maar ze kunnen net zo goed producenten van energie worden,” zegt Scott Braakman, innovatiespecialist Energie & Landbouw bij Green Farm Energy. “Het probleem is dat het huidige energiesysteem niet is ingericht op kleinschalige, lokale opwekking. Wij helpen boeren die kracht in eigen hand te nemen.”
Een groeiend probleem: het volle stroomnet
De energietransitie heeft voor veel boeren kansen gebracht, maar ook nieuwe frustraties. Waar een paar jaar geleden het terugleveren van zonne-energie nog financieel aantrekkelijk was, lopen agrariërs nu steeds vaker tegen de grenzen van het elektriciteitsnet aan.
Netbeheer Nederland schat dat in sommige regio’s de wachttijd voor een nieuwe aansluiting kan oplopen tot meer dan drie jaar. Dat betekent dat honderden agrarische bedrijven hun duurzame investeringen niet volledig kunnen benutten.
“Je ziet nu dat boeren met zonnepanelen hun installatie op piekmomenten moeten uitschakelen omdat het net vol zit,” vertelt Braakman. “Dat is zonde van de investering én slecht voor de motivatie om verder te verduurzamen.”
De oplossing: lokaal opslaan en slim sturen
Green Farm Energy biedt een oplossing die zich richt op energieopslag en intelligente aansturing. Hun systeem bestaat uit twee onderdelen: een modulair batterijsysteem dat overtollige stroom opvangt, en een slim softwareplatform — SmartFarm Energy — dat bepaalt wanneer energie wordt opgeslagen, gebruikt of verkocht.
“Onze technologie denkt als een boer,” legt Braakman uit. “De software kijkt naar de weersvoorspelling, de energieprijzen en het dagelijkse ritme op het erf. Zo weet het systeem precies wanneer het zinvol is om op te slaan of juist te leveren.”
Het idee is eenvoudig, maar de impact groot. Door lokaal opgewekte energie op te slaan, kunnen boeren hun eigen stroom gebruiken op momenten dat de zon niet schijnt of de wind niet waait. Bovendien kunnen ze inspelen op de markt door energie te verkopen als de prijzen hoog zijn.
Van energieverbruiker naar energieregisseur
De kern van het concept is energie-autonomie. In plaats van afhankelijk te zijn van het openbare net, kunnen landbouwbedrijven zelf bepalen hoe en wanneer ze energie gebruiken.
“Een melkveehouder met 300 zonnepanelen en een batterij van 100 kWh kan op zonnige dagen volledig draaien op eigen energie,” zegt Braakman. “En als hij meer opwekt dan hij nodig heeft, slaat hij het op voor de nacht of voor momenten waarop de melkrobots, koelinstallaties of ventilatiesystemen meer vragen.”
Volgens Green Farm Energy levert dat niet alleen financiële voordelen op, maar ook rust. Boeren hoeven zich minder zorgen te maken over onvoorspelbare energieprijzen of teruglevertarieven die steeds veranderen.
“Het draait niet meer om hoeveel energie je kunt verkopen,” benadrukt Braakman. “Het gaat erom hoe slim je die energie gebruikt.”
Van pilotproject tot landelijke uitrol
De eerste pilots van Green Farm Energy lopen momenteel in Friesland en Noord-Brabant, in samenwerking met lokale energiecoöperaties. Op een proefboerderij in Drachten werd een systeem geplaatst dat 75 kWh aan batterijcapaciteit combineert met 250 zonnepanelen.
De resultaten zijn veelbelovend:
- Het bedrijf gebruikt 92% van de opgewekte stroom zelf.
- De elektriciteitsrekening daalde met 40%.
- De terugverdientijd van het systeem werd met drie jaar verkort dankzij dynamische energieverkoop.
De software van SmartFarm Energy speelt daarin een cruciale rol. Die analyseert real-time data van productie en verbruik, en stuurt automatisch de batterij en machines aan.
“De boer hoeft niet meer handmatig te schakelen,” vertelt Braakman. “Het systeem leert van zijn gedrag en past zich aan. Net als een goede stagiair die na een paar weken precies weet wanneer de trekker start.”
Techniek op maat voor de landbouw
Wat Green Farm Energy onderscheidt van andere energieleveranciers, is de focus op agrarische toepassingen. Boerderijen hebben specifieke verbruiksprofielen die sterk verschillen van huishoudens of kantoren. Melkinstallaties draaien bijvoorbeeld ’s ochtends en ’s avonds, terwijl koelinstallaties juist constant actief zijn.
“Onze klanten zijn geen standaardverbruikers,” zegt Braakman. “We ontwerpen systemen die passen bij het ritme van het bedrijf. Soms is dat een grote batterij met hoge capaciteit, soms meerdere kleinere units verspreid over het terrein.”
Daarnaast werkt Green Farm Energy met lokale installatiepartners. Dat verlaagt de kosten en zorgt ervoor dat boeren altijd terechtkunnen bij iemand uit de regio voor onderhoud of advies.
Een nieuw verdienmodel voor boeren
Een van de interessante aspecten van het model is dat boeren niet alleen besparen, maar ook kunnen verdienen aan energiehandel. Dankzij de software kunnen ze automatisch energie verkopen op momenten dat de marktprijs gunstig is.
“Stel dat een boer op een zonnige dag om 13:00 meer stroom produceert dan hij nodig heeft,” legt Braakman uit. “De software kan die energie vasthouden en pas om 18:00 leveren, wanneer de stroomprijs drie keer zo hoog is. Dat verschil kan honderden euro’s per maand opleveren.”
Daarnaast biedt Green Farm Energy een abonnementsmodel waarbij het bedrijf het beheer volledig uit handen neemt. Voor een vast maandbedrag zorgt het team voor monitoring, onderhoud en optimalisatie van het energiesysteem.
“Veel boeren willen wel verduurzamen, maar hebben geen zin om zich in energiemarkten te verdiepen,” zegt Braakman. “Wij nemen die zorg uit handen, zodat zij zich kunnen richten op waar ze goed in zijn: boeren.”
Beleid en subsidies geven wind in de rug
De timing lijkt gunstig voor Green Farm Energy. Zowel de Europese Unie als de Nederlandse overheid investeren fors in duurzame energie en netversterking op het platteland. Subsidies zoals SDE++, EIA en regionale innovatieprogramma’s maken de aanschaf van batterijopslag steeds aantrekkelijker.
“Wat vroeger een investering van anderhalve ton was, is nu dankzij subsidies en goedkopere technologie haalbaar voor middelgrote bedrijven,” zegt Braakman. “Bovendien zien banken steeds vaker de waarde van energieautonomie als onderdeel van een toekomstbestendige bedrijfsvoering.”
Green Farm Energy helpt klanten ook bij subsidieaanvragen en financiële trajecten. Dat blijkt een belangrijke drempelverlager.
Duurzaamheid als kernwaarde
Naast de economische voordelen speelt duurzaamheid een belangrijke rol in de bedrijfsfilosofie. De batterijsystemen van Green Farm Energy zijn circulair ontworpen, met herbruikbare materialen en een levensduur van 15 tot 20 jaar.
“We willen geen nieuwe afvalstroom creëren in naam van duurzaamheid,” benadrukt Braakman. “Onze batterijen kunnen na hun eerste leven in de landbouw nog worden ingezet voor minder intensieve toepassingen, zoals energieopslag in woonwijken of kleine bedrijven.”
Ook de software is ontworpen om efficiëntie te maximaliseren: hoe minder energie er verloren gaat, hoe kleiner de ecologische voetafdruk.
De toekomst: energiecoöperaties op het platteland
Green Farm Energy denkt al verder dan individuele bedrijven. Het uiteindelijke doel is een netwerk van energieproducerende boerderijen die energie onderling kunnen delen.
“Stel je een dorp voor waar vijf boeren samen een microgrid vormen,” zegt Braakman enthousiast. “Ze leveren elkaar energie, slaan overschotten op in een gedeelde batterij en kunnen zelfs de lokale school of bakkerij van stroom voorzien. Dat is de toekomst van plattelandsenergie.”
In samenwerking met landbouworganisaties zoals LTO Nederland en BoerenNatuur onderzoekt het bedrijf hoe zulke coöperatieve modellen praktisch en juridisch kunnen worden ingericht.
Een energierevolutie van onderop
Wat begon als een idee aan de keukentafel, groeit uit tot een realistisch alternatief voor de grote energiebedrijven. Green Farm Energy positioneert zich niet als leverancier, maar als partner van de agrarische sector.
“De energietransitie gaat niet slagen met alleen windparken op zee,” zegt Braakman. “We hebben het platteland nodig. Boeren beschikken over ruimte, motivatie en innovatiekracht. Als we die drie combineren met slimme technologie, dan kan Nederland binnen tien jaar grotendeels draaien op eigen bodemenergie.”
Met die ambitie en een groeiend aantal pilots lijkt Green Farm Energy goed gepositioneerd om een sleutelrol te spelen in de verduurzaming van de Nederlandse landbouw.
“Wij zien energie niet meer als iets wat van buitenaf komt,” besluit Braakman. “Energie is net als voedsel: het komt van het land, als je er goed voor zorgt.”